Dernekler Yönetmeliğinde Yapılan Son Değişiklikler ile Elektronik Genel Kurul ve Yönetim Kurulu Toplantılarına İmkân Sağlandı
21.10.2021 tarihinde 31635 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan ve yürürlüğe giren “Dernekler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” (“Yönetmelik”) ile 31.03.2005 ve 25772 sayılı eski tarihli yönetmelik hakkında önemli değişiklikler ve eklemeler yapılmıştır. Söz konusu düzenleme hakkında genel ve detay konular değerlendirilerek bu yazımızda bilginize sunulacaktır.
Dernek Genel Kurul Ve Yönetim Kurulu Toplantılarının Elektronik Ortamda Yapılması Mümkün Kılınmıştır.
Artık Genel kurul ve Yönetim Kurulu toplantıları İçişleri Bakanlığına bağlı olan Bilgi Teknolojileri Genel müdürlüğü tarafından uygunluk değerlendirmesi onaylanan elektronik sistemler üzerinden gerçekleştirilebilecektir. Mevzuat uyarınca toplantıya katılan dernek üyeleri elektronik imza veya kimlik doğrulama sistemi elektronik araçlarını kullanarak toplantıya katilim sağlayabilecektir.
Derneklerin gerçekleştirilecek Genel Kurul ve Yönetim Kurulu toplantılarına ilişkin her turlu belge ve kayıtlar dernek tarafından saklanacaktır. Eklemek gerekir ki, fiziki ortamda gerçekleştirilen toplantılara ilişkin usul ve esaslara aykırılık durumları elektronik ortamda yapılan toplantılar için geçerliliğini koruyacaktır, aykırılık durumunda kurul toplantılarının iptal edilmesi ve cüzi rakamlarda idari para cezaları gündeme gelecektir.
Yurt Dışına Yapılan Ayni ve Nakdi Yardımlar Hakkında Derneklere Yönetmelik Uyarınca Bildirim Yükümlülüğü Getirilmiştir.
Yurt Dışına yapılan yardım işlemleri gerçekleştirilmeden önce derneğin bulunduğu yerdeki mülki idare amirliğine bildirim yapılması, ardından gerçekleştirilen yârdim işlemleri için internet ortamında Dernekler Bilgi Sistemi üzerinden Dış İşleri Bakanlığına bilgi verilmesi şart koşulmuştur.
Yurt Dışına yapılacak yardım işlemlerinin 100.000 TL’yi veya bunun eşdeğer döviz cinsi para birimlerinden tutarı aşması halinde finans kuruluşları ve bankalar veya Posta ve Telgraf A.S (PTT)’nin aracı olarak kullanılması zorunlu kılınmıştır.
Son olarak yardım işlemleri gerçekleştirildikten sonra 90 gün içerisinde derneğin bulunduğu yerdeki mülki idare amirliğine faaliyet sonuç bildirimi yapılması gerekmektedir. Bu bildirimde yardım işlemlerinin gerçekleştiğine dair form ve benzeri kanıtlayıcı belgelerin eklenmesi gerekmektedir.
Yönetmelik ile Getirilen Diğer Değişiklikler
Dernekler yönetmeliği kapsamında, yıllık brüt getirileri 1 milyon 500 bin Türk Lirasını geçen derneklerin bilanço esasına göre defter tutma yükümlülükleri düzenlenmiştir.
Ayrıca yabancı vakıflar faaliyetlerinde, Türkiye’deki derneklerin tabi olduğu mevzuat ile ayni hükümlere tabii tutulmuştur.
Risk Analizi Ve Denetim
Yönetmelikte “Risk Analizi ve Denetimi” baslığı altında yeni düzenlemeler yapılmıştır. Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü (“Müdürlük”) tarafından derneklere yönelik risk analizi yapılması esas olarak düzenlenmiş olup, dernekler yüksek, orta ve düşük riskli olarak gruplandırılacaktır.
Düzenlemenin amacı derneklerin bünyesinde gerçeklesen para aklama, terörizmin finansmanı risklerine karşı farkındalığın artırılması, tavsiye ve geri bildirim yapılmasıdır.
Müdürlük tarafından yüksek ve orta risk gruplarına dahil edilen dernekler için denetim programlarının hazırlanmasının ardından denetim, İçişleri Bakanlığı veya derneğin bulunduğu yerdeki mülki idare amirliği tarafından görevlendirilen kamu görevlileri vasıtasıyla yapılır.
Müdürlük tarafından düşük risk grubunda değerlendirilen derneklerin denetimi ise adli ve idare mercilerden gelen talepler doğrultusunda, şikâyet, beyanname veya oluşturulan değerlendirmeler sonucunda gerekli bulunursa derneğin bulunduğu yerdeki mülki idare amiri tarafından yapılacaktır.
Bilirkişinin Görevlendirilmesi
Yönetmelikte yapılan değişiklik uyarınca denetim sırasında ortaya çıkan ve çözümü uzmanlık, özel veya teknik bilgiyi gerektiren haller söz konusu olursa bu konuda bilirkişi görüsüne başvurulabilecektir.
Bilirkişinin görevlendirilmesi talebi söz konusu olursa İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan görevlendirmeler için Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğüne bildirim yapılmalıdır. Derneğin bulunduğu yerdeki mülki amirlerince yapılan görevlendirmelerde ise valilik ve kaymakamlığa bildirim yapılması esas olarak düzenlenmiştir.
Dernekler tarafından Bilirkişiye tevdi edilen bilgi ve belgeler hakkında gizlilik şartı düzenlenmiştir, Bilirkişi bu bilgi ve sırların görevi sona erdikten sonra dahi gizliliğini sağlamakla yükümlüdür.
Dernekler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin ekinde ilgili işlemlerin ve başvuruların yapılabilmesi için gerekli belge ve form örnekleri paylaşılmıştır, bu linkten ulaşabilirsiniz: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/10/20211021-3-1.pdf
Yağız Öztim
