GİRİŞ
Ülkemizde 19.09.2018 tarihinde Resmî Gazetede yayınlanmış “Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile beraber Türk vatandaşlığı kazanmanın istisnai yolları düzenlenmiştir. Bu haller kapsamına bir yabancının, 250.000 ABD doları veya karşılığı döviz veya karşılığı Türk lirası tutarında taşınmazı tapu kayıtlarına üç yıl boyunca satılmaması şerhi koyarak satın alması da getirilmiştir.
TÜRKİYE’DE YABANCILARIN GAYRİMENKUL ALIMI İLE TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANMASI İÇİN ŞARTLAR
- 250.000 ABD Doları veya karşılığı döviz veya karşılığı Türk Lirası tutarında taşınmazı satın almak ve tapu kayıtlarına 3 yıl boyunca satmayacağına ilişkin şerh koymak gerekmektedir.
Gayrimenkul alımının iki yöntemi olmasıdır. Bunlardan biri tapu ile başvurmak, ikincisi ise tapu henüz devir edilmemiş olan durumlarda satış vaadi sözleşmesi ile başvurmaktır. Eğer ki, satış vaadi sözleşmesi ile vatandaşlık başvuru yapılacaksa ilgili sözleşmenin noterden onaylı yapılması ve söz konusu sözleşmeyi 3 yıl boyunca devir ve terkin etmeyeceğine dair şerh konulması gerekmektedir.
- Taşınmaz değerleme raporu alınmalıdır.
Edinilen taşınmazın, yönetmelikte belirtilen tutara eşit olup olmadığının belirlenmesi için değerleme raporu alınması gerekmektedir. Değerleme raporu Sermaye Piyasası Kurulu ve Bankacılık Denetleme Kurulu tarafından yetkilendirilmiş gayrimenkul değerleme kuruluşları tarafından taşınmazın piyasa değerini gösterir şekilde hazırlanmaktadır. Belirtmemiz de fayda var ki, değerleme raporunun geçerlilik süresi, taşınmazın alımından geri dönük üç ay olarak belirlenmiştir. Eğer ki; yapı daha tamamlanmamış ise, bu durumda değerleme raporunda taşınmazın bitmiş olması halinde değerinin hesaplanması gerekmektedir.
- Tapu Müdürlüğünden uygunluk belgesi alınmalıdır.
Yukarıda belirtilen işlemler tamamlandıktan ve ödemenin bankadan onaylı makbuzu alındıktan sonra, yabancı ilgili tapu müdürlüğüne giderek ilgili tapu veya satış vaadi sözleşmesi üzerine şerh koymalı ve tapu müdürlüğünden ‘’uygunluk belgesi’’ talep etmelidir.
- Yabancı kişinin Türkiye’den alınmış geçerli bir sağlık sigortasının bir yılı kapsayacak şekilde bulunması gerekmektedir.
Bu işlemler tamamlandıktan sonra yabancı, kısa dönem oturma izni başvurusu doldurabilmektedir. Başvuru sahibi ile tapu sahibinin aynı kişi olması gerektiği hususunun altını çizmek isteriz. Başvuru formunda talep edilen belgeler ve form ile yabancı ve var ise avukatı ile beraber “İç İşleri Bakanlığı, Yabancı Yatırımcılar Ofisine” ikamet randevusu için gitmelidir. İkamet randevusu yabancının katılmak zorunda olduğu tek randevu olup diğer işlemler avukat aracılığı ile de yürütülebilmektedir.
Yabancıya ikamet izni çıktıktan sonra Türk Vatandaşlığı Başvurusuna geçilebilecek olup başvuru yapıldıktan sonra gerekli belgeler ile birlikte “İç İşleri Bakanlığı Yabancı Yatırımcılar özel Ofisine” gitmesi gerekmektedir. Yabancı kişi Türk Vatandaşı olduktan sonra kişinin eşi ve 18 yaşının altındaki çocukları otomatik olarak Türk Vatandaşlığı kazanacaktır.
SONUÇ
Gayrimenkul ile Türk Vatandaşlığı alımının prosedürleri yukarıda anlatmış olduğumuz şekildedir. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre konut karşılığı vatandaşlık uygulamasına geçildikten sonra Türkiye’de satın alınan konut sayısının son iki yılda yüzde 105 arttığı tespit edilmiştir. 2017 yılında yabancılar 22 bin 234 konut alırken bu sayı 2019’da 45 bin 483’e kadar çıktı. Yönetmeliğin değişmesinden sonra en çok yatırım yapanlar Ortadoğu vatandaşları olup Ortadoğu vatandaşlarını ABD ve Rusya vatandaşları takip etmiştir. Son iki yılda meydana gelen bu artışın 2018 yılında istisnai yollarla vatandaşlık kazanılmasında yapılan düzenlemelerden sonra meydana gelmiş olması dikkat çekici ve dikkate değer bir husustur.
Avukat Melodi Olcay Keskiner
