23 Ağustos 2022 tarihli ve 31932 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan 31932 sayılı Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”) ile 27 Kasım 2014 tarihli ve 29188 sayılı Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’ne (“Yönetmelik”) son derece önemli değişiklikler getirilmiştir. Bu bilgi notunda Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in, cayma hakkı kapsamında getirmiş olduğu önemli değişiklikler, istisnalar ve yenilikler irdelenecektir.
- Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik İle Getirilen Yeni Tanımlar
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği’nin getirdiği pek çok değişikliğin yanı sıra , ayrıca pek çok yeni tanımların ve kavramların da Yönetmelik kapsamına alındığını görüyoruz. Bu çerçevede:
– “E-pazaryeri” olarak da bilinen “Aracı Hizmet Sağlayıcı’’ kavramı, “oluşturduğu sistem ile uzaktan iletişim araçlarını kullanmak veya kullandırmak suretiyle satıcı veya sağlayıcı adına mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık eden gerçek veya tüzel kişi’’ olarak,
– “Platform’’ ise “kamu hizmetlerinin tek noktadan sunulduğu ortak kamu elektronik platformu hariç olmak üzere, aracı hizmet sağlayıcının mesafeli sözleşme kurulmasına aracılık etmek üzere oluşturduğu sistem” şeklinde düzenlenerek Yönetmelik’e dahil edilmiştir.
- Cayma Hakkı Kullanımına İlişkin Değişiklikler
Yönetmelikte yapılan değişiklikler ile, Tüketici tarafından cayma hakkı kullanımına ilişkin bildirimlerin tamamı artık satıcı ve sağlayıcıya ek olarak aracı hizmet sağlayıcılarına da yöneltilebilecektir. Ancak aracı hizmet sağlayıcısının bu bildirimi karşılayabileceği bir sistemi “Platform” üzerinden sağlayabiliyor olması gerekmektedir.
Bununla beraber Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile tüketicinin cayma hakkını kullanma süresi genişletilerek on dört güne çıkarılmıştır.
Malın tüketiciye teslim edildiği hallerde tüketici cayma hakkını kullanmak isterse; satıcının bedel iade süresine ilişkin de değişiklikler getirilmiştir. Değişiklikler kapsamında, eğer iade ön bilgilendirme formunda belirtilen taşıyıcı ile” gerçekleşiyorsa “Tüketicinin malı bu taşıyıcı iade ettiği tarih”, farklı bir taşıyıcı ile iade ediyorsa “ürünün satıcıya ulaştığı tarih”, ödemenin iade süresi için başlangıç tarihi olarak belirlenmiştir.
Ayrıca bundan böyle tüketiciye yapılacak bedel iadelerinin, tüketicinin kullanmış olduğu ödeme yöntemine uygun bir şekilde tek seferde yapılması hüküm altına alınmıştır.
Cayma hakkı kapsamında geri ödeme süreçlerinin Yönetmelik kapsamına uygunluğundan yine satıcı ve sağlayıcılar sorumlu olacak ve ön bilgilendirme metninde tüketiciye malın iadesine ilişkin bilgi verilmemesi halinde satıcı ve sağlayıcıların, malın iade masraflarını karşılamaları gerekecektir.
- Cayma Hakkı Kullanımına İlişkin İstisnai Düzenlemeler
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile cayma hakkının kullanımına ilişkin birtakım istisna durumları tanımlanmıştır. Bu düzenlemeler kapsamında; Yönetmelik’in “Cayma Hakkının İstisnaları” başlıklı 15. maddesinin ilk fıkrası uyarınca;
– Karayolları Trafik Kanunu’na göre tescili zorunlu olan taşınırlar, kayıt veya tescil zorunluluğu bulunan insansız hava araçlarına ilişkin sözleşmeler, Tüketiciye teslimi yapılmış olan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlar, Canlı müzayede şeklinde açık artırma yoluyla satın alınan mallar, Tanıtma ve kullanma kılavuzunda satıcı veya yetkili servis tarafından kurulum veya montajının yapılacağı belirtilen mallardan bu şekilde kurulum ya da montajı yapılan mallara ilişkin sözleşmelerde tüketicilere tanınan cayma hakkının artık kullanılamayacağı hüküm altına alınmıştır.
- Yürürlük
Yönetmelik’in iade ödemelerinde kredi kartı çıkaran kuruluşlarla ilgili bazı hususları düzenleyen 12’nci maddenin dördüncü fıkrasının son cümlesi 1 Ocak 2023 tarihinde, Değişiklik Yönetmeliği ile getirilen diğer tüm maddeler ise 1 Ekim 2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Avukat İlknur Kapucu
