İşverenlerin başta İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği olmak üzere sair yasal düzenlemelerden sorumlulukları doğmakta bu sorumlulukların başında işyeri hekimi ve iş sağlığı ve güvenliği uzmanı yahut işyerinin belirli şartları sağlaması şartıyla işyeri hekimi haricinde de bir sağlık personeli görevlendirmek gelmektedir.
Ancak İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’nde düzenlendiği üzere bu yükümlülük işyerinde gerekli niteliklere sahip personel bulunmaması halinde Ortak Sağlık Güvenlik Birimleri’ nden hizmet alınarak yerine getirilebilmektedir. OSGB’ ler İşverenlerin yükünü öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılacak bildirimler yönünden hafifletmektedir. Zira İşverenlerin OSGB’ lerden hizmet alması halinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılan işe giriş, işten çıkış bildirimlerinde ve sigorta prim ödemelerinde bir uygunsuzluk tespit edildiğinde idari para cezaları İşverenlere değil OSGB’ lere yöneltilmektedir. Nitekim İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’ne göre de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın OSGB’ yi yetkili kılması OSGB’ lerin kendi bünyesinde istihdam edecekleri personellerin işe giriş bildirgelerini Sosyal Güvenlik Kurumu’na vermelerine bağlıdır.
Ayrıca Yönetmeliğin 14/7.maddesine göre de sözleşme veya görevlendirmeleri Bakanlığın İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından onaylanmayan İSG personelleri görevlerine başlayıp yetkilerini kullanamamaktadır. Bahsettiğimiz bu düzenlemelerin hepsi OSGB’ leri Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılan bildirimler yönünden sorumlu kılarak İşverenliklerin yükünü azaltmaya yöneliktir.
Sosyal Sigortalar Kurumu’nun iş ve işlemlerinin giderek elektronik ortama taşınmasıyla birlikte Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı da İSG-Kâtip sisteminin imkânlarını genişletmektedir. Genel Müdürlük bu sistem üzerinden İşverenlerin İSG konusundaki yükümlülüklerinin takibini fiziki dosya yükü olmadan sağlamakta, İSG personellerinin İşverenlikler ile yaptığı sözleşmeler İSG-Kâtip sistemi üzerinden görüntülenebilmektedir.
İSG-Kâtip sisteminde yakın zamanda yapılan güncellemeler İşverenler için İSG personellerinin sigortalılığı için önemli soruları beraberinde getirmektedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Birimi’nin internet sitesi üzerinden yayımladığı 14.11.2022 tarihli duyuruda, yeni yapılan güncelleme ile iş sağlığı ve güvenliği uzmanı olarak hizmet verilen ve SGK sicil numarası SGK sicil numarası farklı her bir işyeri için ayrı sigorta girişinin arandığı, işyerlerinin aynı vergi numarası altında kayıtlı olmasının yahut aynı Şirket bünyesinde bulunmasının sigorta kontrolünde dikkate alınmayacağı belirtilmektedir. Sistemde yapılan bu güncelleme ile birlikte İSG uzmanları ancak aktif sigortasının bulunduğu işyeri için İSG-Kâtip sistemi üzerinden sözleşme yapabilecektir.
İSG-Kâtip sistemine gelen yeni düzenlemelerin İşverenleri giderek OSGB’ lerden hizmet almaya yöneltebileceği açık olup 14.11.2022 tarihli duyurunun üzerine konu hakkında yeni tarihli bir duyuru yayımlanmadığından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yeni bir duyuru paylaşarak İşverenleri aydınlatması beklenmektedir.
Avukat Türküm Türkmen
