Rekabet Kurulu’nun, (“Kurul”) ihlal durumlarında teşebbüslere uyguladığı para cezalarının hesaplanmasında temel kriter olan “Yıllık Gayri Safi Gelir” tanımı geçtiğimiz günlerde kapsamlı bir değişikliğe uğradı.
15.02.2009 tarihli ve 27142 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış olan Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmeliğin (“Yönetmelik”) “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinin 1.(f) bendinde “yıllık gayri safi gelir”, “Tek düzen hesap planındaki net satışları veya bunun hesaplanması mümkün olmazsa, Kurul tarafından saptanacak olan, net satışlara en yakın gelir” şeklinde tanımlanmaktaydı.
Bu yıl 15.06.2022 tarihli ve 31867 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile yapılan değişiklik ile birlikte “yıllık gayri safi gelir” tanımı “Tek düzen hesap planındaki net satışları veya bunun hesaplanması mümkün olmazsa, Kurul tarafından saptanacak olan, net satışlara en yakın geliri (teşebbüslerin, her ne sebeple olursa olsun, (esas) faaliyet gelirlerini, diğer faaliyetlerden olağan gelir veya karlar gibi net satışların hesaplanmasında dikkate alınmayan hesap kalemleri altında muhasebeleştirmiş olduklarının tespiti halinde, söz konusu bedeller de yıllık gayri safi gelir saptanırken dikkate alınır)” olarak güncellenmiştir.
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun (“Kanun”) “Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar” başlıklı 4. Maddesi, “Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması” başlıklı 6. Maddesi ve “Birleşme veya Devralma” başlıklı 7. Maddesinde düzenlenmiş bulunan yasaklı davranışlar karşısında teşebbüsler, teşebbüs birlikleri, bunların yönetici ve çalışanlarına uygulanan ve Kanun’un 16. maddesinde düzenlenmiş olan idari para cezaları, yıllık gayri safi gelirlerine göre hesaplanmaktadır.
Bu kapsamda Kanunun 4., 6. ve 7. maddelerinde düzenlenmiş hususlara ilişkin teşebbüs veya teşebbüs birliklerine, karar tarihinden bir önceki mali yıl sonunda oluşan yıllık gayri safi gelirin yüzde onuna kadar; ihlalde belirleyici etkisi olduğu saptanan söz konusu teşebbüs ya da teşebbüs birliği çalışanlarına ise, verilen cezanın yüzde beşine kadar idari para cezası verilmekte ve bu ceza tutarları kayda değer rakamlara ulaşabilmektedir.
Yapılan bu değişiklik ile yıllık gayri safi gelir kapsamı değişmiş olduğundan öngörülecek olan ceza miktarları da bu kapsamda değişecektir. Kanunda yer alan eski “yıllık gayri safi gelir” tanımına göre teşebbüslerin tek düzen hesap planındaki net satışları veya bunun hesaplanması mümkün olmazsa, Rekabet Kurulu tarafından saptanan, net satışlara en yakın gelir esas alınmakta idi. Yapılan bu değişiklik ile teşebbüslerin, her ne sebeple olursa olsun (esas) faaliyet gelirlerinin yanı sıra, diğer faaliyetlerden elde edilen reklam, kargo, iade, komisyon gibi gelir veya kârlar gibi normalde net satışların hesaplanmasında dikkate alınmayan gelirlerinin de yıllık gayri safi gelir hesaplamasında dikkate alınacağı düzenlenmiş oldu.
Söz konusu değişiklik 15.06.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir ve İlgili değişikliğe ilişkin 15.06.2022 tarihli ve 31867 sayılı Resmi Gazete metnine aşağıda yer alan bağlantı üzerinden ulaşılabilecektir.
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/06/20220615-3.htm
Fatmanur Ayışık
